Over het onderzoek Beter Schrijven
Aanleiding en doel
De schrijfvaardigheid van Nederlandse leerlingen aan het eind van de basisschool laat te wensen over en verbetering van schrijfonderwijs is nodig. Uit onderzoek is veel kennis beschikbaar over hoe schrijfonderwijs effectief gegeven kan worden, maar deze kennis wordt nauwelijks toegepast in de klas. Het onderzoek Beter Schrijven, uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam en de CED-Groep, is gericht op verbetering van het Nederlandse schrijfonderwijs door het ontwikkelen van lesmateriaal en het trainen van leerkrachten die lesgeven aan groep 6 t/m 8.
Beschrijving onderzoek
Het onderzoek liep gedurende de schooljaren 2013-2014 en 2014-2015. De lessen combineren verschillende schrijfdidactiek-elementen die uit onderzoek effectief zijn gebleken (strategie-instructie, samenwerken van leerlingen, pre-writing activiteiten, procesgericht schrijfonderwijs, feedback van lezer, etc.). De leerkracht wordt aangespoord het schrijfproces voor te doen (modelen) en het schrijfproces van de leerlingen te ondersteunen. Leerlingen leren schrijven in vijf verschillende genres: beschrijven, verklaren, overtuigen, instrueren en fictie. Per genre is er een strategie, een geheugensteuntje dat hen helpt de stappen te onthouden. De lessen die ten tijde van het onderzoek ontwikkeld zijn, zijn direct aangeboden aan de gebruikers van de methode Nieuwsbegrip. Er is ook een leerkrachttraining ontwikkeld: in zes bijeenkomsten leren leerkrachten hoe effectief schrijfonderwijs te geven, waarbij opbrengstgericht werken een belangrijke component is.
Resultaten uit het onderzoek
Het analyseren van de onderzoeksgegevens en het schrijven van wetenschappelijke artikelen over het onderzoek is nog in volle gang. Enkele uitkomsten zijn al bekend.
Uit de voormeting, dus voordat scholen met de Nieuwsbegrip schrijflessen aan de slag gingen, bleek dat de leerkrachten gemiddeld weinig tijd (2 uur per maand) besteedden aan schrijfonderwijs en dat effectieve praktijken zelden werden gebruikt.
Ook over de leerlingresultaten van het eerste onderzoeksjaar is al wat bekend: leerlingen van wie de leerkracht Nieuwsbegrip schrijflessen gaf, schrijven significant beter dan leerlingen van wie de leerkracht regulier schrijfonderwijs gaf. Hoe meer Nieuwsbegrip schrijflessen er werden gegeven, hoe beter de teksten van de leerlingen. Ook gaven de leerkrachten die met de Nieuwsbegrip schrijflessen hadden gewerkt aan het eind van het schooljaar significant vaker aan dat zij zichzelf in staat achtten om strategie-onderwijs te geven dan de leerkrachten in de controlegroep. Daarnaast hadden de schrijflessen een positieve invloed op het aantal leerkrachten dat strategieën onderwees.
Nieuwsbegrip Schrijven
Er verschijnen nog steeds elke twee weken nieuwe schrijflessen bij Nieuwsbegrip. Voor scholen met een Nieuwsbegrip-Brons-abonnement, zijn deze lessen zonder extra kosten beschikbaar.